Pasteryzacja stanowi naturalną metodę konserwacji przetworów, dzięki której możesz skutecznie i bezpiecznie usunąć drobnoustroje chorobotwórcze przy zachowaniu wysokich walorów smakowych.

Dlaczego warto robić pasteryzację i jak powinna ona przebiegać?

Dlaczego warto pasteryzować przetwory?

Najważniejsze powody zostały już właściwie wymienione, lecz warto je jeszcze raz podkreślić. Dobrze wykonana pasteryzacja daje możliwość wyeliminowania drobnoustrojów chorobotwórczych, przy jednoczesnym zachowaniu pełni walorów smakowych i zapachowych. Bez stosowania konserwantów!

Pasteryzacja sprawia, że przetwory mogą z powodzeniem stać w spiżarni nawet przez kilka lat, a koszt ich wytworzenia w przeliczeniu na jeden słoiczek może się okazać nawet mniejszy, niż w przypadku zakupu gotowych przetworów.

Jak wygląda prawidłowo wykonana pasteryzacja?

Istnieje co najmniej kilka sposobów pasteryzacji przetworów. Najpopularniejszym jest wygotowanie słoików w garnku, zaraz potem często polecana jest pasteryzacja w piekarniku lub z wykorzystaniem koca. Czas trwania pasteryzacji i maksymalna temperatura zależą od wybranej metody, a także od stopnia rozdrobnienia przetworów. Poniżej podstawowy schemat wykonywania pasteryzacji.

Pasteryzacja słoików w garnku krok po kroku

• Pierwszym krokiem jest przegląd słoików i nakrętek. Odrzucamy słoiki uszkodzone, a także nakrętki zaatakowane rdzą.
• Wybrane do przetworów słoiki należy wyparzyć i dokładnie osuszyć.
• Wypełniając słoik, pozostaw 2-3 cm wolnej przestrzeni.
• W dużym garze na dnie umieść miękką ściereczkę (zapobiegniesz stłuczeniu słoików).
• Umieść słoiki w garze w normalnej pozycji (nie do góry nogami) i zalej je gorącą wodą, nie zakrywając zakrętek.
• Po zagotowaniu pasteryzuj słoiki przez ok. 20 min. Nie przekraczaj temperatury 100oC!
• Wyjmij słoiki i odstaw je do góry dnem w zacienione miejsce na 24 godziny.

Pasteryzacja słoików w piekarniku

• Ustaw słoiki na blaszce wyłożonej ściereczką. Postaraj się, by się ze sobą nie stykały.
• Ustaw temperaturę 120o-130oC. Licz czas pasteryzacji od osiągnięcia odpowiedniej temperatury przez piekarnik.
• Po zakończeniu pasteryzacji pozostaw słoiki w piekarniku na ok. 30 min, by mogły powoli wystygnąć.
• Odwróć słoiki do góry dnem i pozostaw na 24 godziny w zacienionym miejscu.

O czym należy pamiętać, wykonując pasteryzację?

• Jeśli pasteryzujesz przetwory w słoikach typu weck, na żadnym etapie nie odwracaj ich do góry dnem.
• Słoiki typu weck, ze względu na zawartą w nich gumową uszczelkę, nie nadają się do pasteryzacji w piekarniku.
• Czas pasteryzacji przetworów różni się w zależności od metody i rodzaju przetworów, a także od wielkości słoika i stopnia rozdrobnienia owoców lub warzyw. Dobrej jakości słoiki szklane do przetworów znajdziesz na stronie producenta Polpak.
• Jeśli wykonujesz pasteryzację w piekarniku, dbaj o to, by zimne słoiki wstawiać do nienagrzanego jeszcze piekarnika, a jeśli słoiki już są gorące – wstaw je do piekarnika po uprzednim rozgrzaniu go.
• Temperatura maksymalna podczas pasteryzacji jest zróżnicowana ze względu na dobraną metodę, dlatego że zmianie ulega czas konieczny na osiągnięcie właściwej temperatury wewnątrz słoika.
• Przetwory owocowe pasteryzuj krócej i w niższej temperaturze niż przetwory warzywne.

Przykładowe zalecenia związane z czasem pasteryzacji

Wymienienie wszystkich zaleceń byłoby dobrym tematem na osobny artykuł, zatem przedstawimy jedynie kilka przykładów:

• Przetwory kwaśne – od 10 do 40 minut (im mniej cukru i im większe kawałki, tym dłużej). Pasteryzacja w piekarniku wynosi 30 min dla małych słoiczków i 40 min dla dużych.
• Marynaty warzywne i owocowe – 10 min dla mniejszych słoików i do 20 min w przypadku większych. Podobny czas stosuje się w piekarniku.
• Grzyby – 3 razy po 30 minut co 24 godziny w garnku, w przypadku piekarnika czas każdej pasteryzacji wydłuża się do 40 minut.
• Przetwory z wysoką zawartością cukru nie wymagają pasteryzacji.

Dlaczego zbyt długa pasteryzacja przetworów nie jest zbyt dobrym pomysłem?

Jeśli przeciągniesz pasteryzację w czasie, przetwory utracą swoje walory smakowe, a składniki staną się zbyt mocno rozgotowane. Z kolei pasteryzacja zbyt krótka będzie skutkowała znacznym zmniejszeniem trwałości przetworów.

Pasteryzacja przetworów to doskonały pomysł na długotrwałe zakonserwowanie ulubionych przysmaków. Pamiętaj o tym, by co jakiś czas przeglądać swoje zapasy i wyrzucać te, które już nie nadają się do spożycia.